Wijn en tabak
Op zo’n twee uur rijden van Ohrid, in de buurt van de stad Prilep, liggen de tabaksgebieden van Noord-Macedonië. En een uurtje verderop staan duizenden wijnranken. Een mooi gebied om in een dag te ontdekken. En wie van tevoren een afspraak maakt, kan proeven dat Noord-Macedonische wijn uitstekend is!
1-Ohrid-Bitola. We pakken vanuit Ohrid de M5 richting de grote stad Bitola. Niet ver buiten de stad zien we weer de eerste mooie kerkjes tegen de rotsen. We rijden door de plaats Resen en daarna door de appelboomgaarden. De appels worden ook langs de weg verkocht. Na zo’n zeventig kilometer arriveren we in Bitola, waar zo’n honderdduizend mensen wonen. Het heeft een oude Turkse wijk, maar ook moderne winkelstraten met veel cafés en restaurants. Het is prachtig gelegen aan de voet van de bergen. In het stedelijk museum wordt de grondlegger van Turkije Atatürk geëerd, omdat hij in Bitola de militaire academie heeft doorlopen. Even buiten de stad is een grote begraafplaats, waar duizenden Franse soldaten begraven liggen, gesneuveld in de eerste wereldoorlog.
2-Bitola-Prilep. We verlaten Bitola in noordelijke richting over de P106, een prima weg door een mooi open landschap met de bergen als silhouetten tegen de lucht. Hoe dichter we bij Prilep komen, hoe meer tabaksvelden we zien. In en rond Prilep hangt -afhankelijk van het moment dat u de stad bezoekt- op talloze plaatsen de tabak te drogen in de open lucht, soms afgedekt met plastic. In het centrum, bij de rotonde waarop een groot gedenkteken staat voor gevallen soldaten, is het restaurant Makedonska Kuka te vinden, wat Macedonisch Huis betekent. Het is dan ook een traditioneel Noord-Macedonisch restaurant, waar obers in klederdracht bedienen. Aan de wand hangen tientallen verschillende klederdrachten. De zelfgemaakte, gegrilde worstjes en burgers smaken voortreffelijk.
3-Prilep-Stobi. We vervolgen onze weg in noordoostelijke richting en komen steeds meer in het wijngebied van Noord-Macedonië. In het gebied, Tikves, wordt al zo’n 120 jaar wijn verbouwd. Het is één van de grootste wijngebieden van de Balkan. We nemen de afslag naar Kavadarci, de plaats waar het wijnhuis Tikves is gevestigd. Na afspraak krijgen we een rondleiding over het terrein, waar de wijnboeren net hun druiven afleveren op grote karren achter hun tractoren. Hier wordt jaarlijks, afhankelijk van het weer, ongeveer vijfendertig miljoen liter wijn geproduceerd. Voor de wijn in Noord-Macedonië wordt maar weinig bestrijdingsmiddel gebruikt, veel minder dan in bijvoorbeeld wijnland Frankrijk. De rondleiding eindigt in de catacomben van het wijnhuis, waar we verschillende soorten wijn proeven.
Even verderop in Gradsko is het jonge wijnhuis Stobi gevestigd. En dat is te zien: allemaal glimmende silo’s en blinkende leidingen. Vanaf augustus is hier de oogst in volle gang. Stobi produceert jaarlijks vijf miljoen liter wijn sinds 2010. Ook hier is het mogelijk, na afspraak, om het bedrijf te bekijken en de –mooie- wijnen te proeven. Bedenk wel dat het nu nog drie uur rijden is naar Ohrid… waarbij we ook nog even de oude nederzetting Stobi bekijken, net voorbij de afslag naar Prilep. Hier vinden archeologische opgravingen plaats. We zien er de resten van huizen, een theater, casino, basiliek en zelfs een gevangenis.